Quỹ ETF là gì? Có nên đầu tư vào quỹ ETF và những điều cần biết

Xin chào mọi người, các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán chắc đã nghe đến ít nhiều về quỹ ETF hoặc khi quan sát thị trường có những ngày cơ cấu của quỹ ETF lớn mà sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến thị trường ngày hôm đó. Bên cạnh đó chứng chỉ quỹ ETF được các chuyên gia tài chính xếp vào lớp tài sản tăng trưởng mà một nhà đầu tư cá nhân nên có khi xây dựng kế hoạch tài chính của mình.

Nên quỹ ETF đóng vai trò khá quan trọng trên thị trường chứng khoán. Trong bài viết này TASTOCK sẽ giải thích một số câu hỏi cơ bản liên quan đến quỹ ETF, hy vọng có thể giúp mọi người có thêm góc nhìn khi xây dựng kế hoạch tài chính cho mình.

Quỹ ETF là gì ?

Quỹ hoán đổi danh mục (ETF, Exchange Traded Fund) là quỹ hoạt động mô phỏng theo sự biến động của một chỉ số tham chiếu như chỉ số chứng khoán, hàng hoá hoặc một loại tài sản nào đó.

Giấy chứng nhận sở hữu một phần ETF của nhà đầu tư được gọi là chứng chỉ ETF. Quỹ ETF vừa mang đặc điểm của một quỹ đầu tư vừa mang đặc điểm của một cổ phiếu thông thường khi được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán.

Các loại quỹ ETF phổ biến

Quỹ ETF cổ phiếu: Đây là một loại quỹ ETF mô phỏng sự biến động của chỉ số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán như chỉ số VN100, VN30 hay chỉ số S&P 500…

Quỹ ETF trái phiếu: Đây là loại quỹ mô phỏng những biến động của bộ chỉ số biến động trái phiếu trên thị trường trái phiếu như: trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp hay các loại trái phiếu sinh lời khác…

Quỹ ETF theo ngành: Đây là một loại quỹ mô phỏng những biến đổi chỉ số thị trường theo ngành hay theo lĩnh vực. Ví dụ như ngành công nghiệp ô tô, ngành công nghiệp thực phẩm… các ngành công nghiệp hành hóa khác…

Phương thức giao dịch

  • Ở thị trường sơ cấp, quỹ ETF không bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ trực tiếp cho nhà đầu tư, mà chỉ phát hành theo lô lớn. Ở Việt Nam, một lô đơn vị quỹ ETF trên thị trường sơ cấp gồm tối thiểu 100.000 chứng chỉ quỹ ETF.
  • Nhà đầu trên thị trường sơ cấp không mua lô đơn vị quỹ bằng tiền, mà thay vào đó mua các lô đơn vị quỹ ETF bằng danh mục chứng khoán cơ cấu – mô phỏng theo danh mục của chỉ số tham chiếu đã được chấp thuận. Các nhà đầu tư mua trực tiếp các lô đơn vị quỹ thường là những tổ chức đầu tư và các thành viên lập quỹ.
  • Sau khi mua các lô đơn vị quỹ, nhà đầu tư có thể chia nhỏ ra và bán các chứng chỉ quỹ ETF trên thị trường thứ cấp. Điều này cho phép các nhà đầu tư khác mua các đơn vị quỹ riêng lẻ, thay vì mua lô lớn trên thị trường sơ cấp.
  • Nhà đầu tư muốn bán chứng chỉ quỹ ETF sẽ có hai sự lựa chọn: (i) bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ cho các nhà đầu tư khác trên thị trường thứ cấp, hoặc (ii) bán các lô đơn vị quỹ ngược lại cho quỹ ETF.

Chứng chỉ quỹ ETF được định giá như thế nào ?

  • Công ty quản lý quỹ tính toán và công bố giá trị tài sản ròng (NAV, Net Asset Value) của quỹ ETF, và giá trị tài sản ròng/đơn vị quỹ hàng ngày, dựa vào giá trị thị trường của các chứng khoán cơ cấu trong danh mục sau khi trừ đi các chi phí hoạt động của quỹ.
  • Trong phiên giao dịch, thị giá chứng chỉ quỹ có thể thay đổi liên tục do sự dao động của giá cổ phiếu trong danh mục đầu tư của quỹ hay nhu cầu mua/bán của nhà đầu tư.
  • Tuy nhiên, cơ chế kinh doanh chênh lệch giá (arbitrage) thường giữ thị giá chứng chỉ quỹ ETF gần với NAV/đơn vị quỹ, cụ thể:
    • Nếu giá ETF cao hơn giá trị NAV/đơn vị quỹ, thì người tham gia kinh doanh arbitrage có thể mua các chứng khoán cơ cấu để đổi lấy đơn vị quỹ ETF và bán đơn vị quỹ ETF trên thị trường chứng khoán để kiếm lợi nhuận.
    • Nếu giá ETF thấp hơn giá trị NAV, thì người tham gia kinh doanh arbitrage có thể mua các đơn vị quỹ ETF trên thị trường chứng khoán để đổi lấy chứng khoán cơ cấu, và sau đó bán những chứng khoán riêng lẻ trên thị trường để kiếm lợi nhuận.

Lợi ích khi đầu tư vào quỹ ETF

  1. Tiết kiệm thời gian : Hầu hết các nhà đầu tư sẽ không có đủ thời gian và công sức để tự chọn lựa và mua nhiều loại cổ phiếu trong một rổ cổ phiếu cũng như theo dõi biến động của chúng. Với Quỹ ETF, nhà đầu tư có thể đầu tư vào một loại danh mục hoặc bộ chỉ số mà họ quan tâm được tạo ra bởi các chuyên gia quản lý quỹ chuyên nghiệp.
  2. Chi phí thấp : Chi phí của Quỹ ETF thường thấp vì quỹ áp dụng chiến lược đầu tư thụ động, không cần các chuyên gia phải dành thời gian phân tích để lựa chọn cổ phiếu. Phí quản lý thường niên thường dưới 1% so với các quỹ truyền thống.
  3. Tính minh bạch : Quỹ ETF công bố danh mục đầu tư hàng ngày thay vì công bố vào cuối mỗi quý như các đơn vị khác.
  4. Đa dạng hóa danh mục và giảm thiểu rui ro: Với ETF, nhà đầu tư có thể tiếp cận được một bộ chỉ số mà không cần phải mua toàn bộ các cổ phiếu thành phần trong bộ chỉ số đó. Bên cạnh đó, một quỹ ETF thường đầu tư vào nhiều tài sản hoặc nhiều công ty thuộc các ngành nghề khác nhau, vì vậy, quỹ giúp nhà đầu tư giảm được rủi ro so với đầu tư vào một loại tài sản, ngành nghề cố định.
  5. Thanh khoản cao: Quỹ ETF thường có tính thanh khoản cao giống như các cổ phiếu thành phần của nó. Khi nhu cầu mua đối với ETF tăng ở thị trường thứ cấp, các chứng chỉ quỹ mới sẽ được tạo ra để mua bán trên thị trường và ngược lại.
  6. Giao dịch linh hoạt: Các chứng chỉ ETF được mua bán trên sàn giao dịch mỗi ngày với giá thay đổi theo cung cầu và biến động thị trường. Nhà đầu tư ETF biết được chính xác họ sẽ phải trả bao nhiêu để mua vào và thu được bao nhiêu lúc bán đi.

So sánh giữ quỹ ETF và quỹ tương hỗ

Quỹ ETFQuỹ mở
Bên cạnh thị trường sơ cấp, nhà đầu tư có thể mua, bán chứng chỉ quỹ thông qua Sàn giao dịch chứng khoán (thị trường thứ cấp), do quỹ ETF được niêm yết và giao dịch giống như một cổ phiếu trên sàn.Nhà đầu tư của quỹ mở chỉ có thể mua, bán trực tiếp chứng chỉ quỹ thông qua Công ty Quản lý Quỹ (thị trường sơ cấp).
Quỹ ETF thường mô phỏng chỉ số, chiến lược đầu tư thụ động.Quỹ mở thường có chiến lược đầu tư chủ động, chứng khoán đầu tư được lựa chọn một cách cẩn trọng.
Quỹ ETF có chi phí hoạt động thấp hơn. Phí quản lý quỹ thấp do hoạt động đầu tư thụ động theo chỉ số.Quỹ mở có chi phí hoạt động cao hơn quỹ ETF. Phí quản lý quỹ cao hơn do có sự quản lý chủ động của đội ngũ đầu tư.
Giá chứng chỉ quỹ được xác định bởi các giao dịch trong ngày và được giữ bám sát theo giá trị tài sản ròng/đơn vị quỹ.Giá chứng chỉ quỹ được xác định là giá trị tài sản ròng trên một đơn vị quỹ tại ngày giao dịch

Có nên đầu tư vào quỹ ETF không?

Nếu nhà đầu tư có những đặc điểm sau đây thì TAStock khuyên bạn nên cân nhắc đầu tư vào chứng chỉ quỷ ETF như là một lớp tài sản trong danh mục đầu tư của mình:

  • Nhà đầu tư có ít kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán
  • Nhà đầu tư có ít thời gian quan sát thị trường, nghiên cứu cổ phiếu.
  • Nhà đầu tư có ít hoặc không có kiến thức lựa chọn cổ phiếu đầu tư.
  • Nhà đầu tư mặc dù đầu tư đã lâu nhưng vẫn không có nhiều lợi nhuận hoặc thậm chí thua lỗ.

Theo thống kê, thị trường chứng khoán có mức tăng trưởng bình quân hằng năm khoảng 12-15%. Nên các quỹ ETF mô phỏng theo chỉ số thị trường cũng sẽ có mức lợi nhuận hằng năm tương ứng, nếu nhà đầu tư đầu tư dài hạn vào ETF thì có thể tận dụng được mức tăng trưởng này.

Nhược điểm

  • Do quỹ ETF thường mô phỏng chỉ số, nhóm ngành, nhóm trái phiếu … nên mức lợi nhuận của nó là mức lợi nhuận bình quân. Do đó khó có trường hợp lợi nhuận mang lại có thể quá cao hay x2,x3 khi đâu tư vào một cổ phiếu cụ thể. Tuy nhiên nếu nhà đầu tư biết nắm bắt lúc thị trường biến động mạnh có thể tăng được lợi tức lên một cách đáng kể.
  • Cần kiên trì theo đuổi kế hoạch đầu tư trong một thời gian dài. Để có hiệu quả đầu tư tốt, thì khi đầu tư vào ETF nhà đầu tư cần có tầm nhìn đầu tư tính bằng năm, khi đó mới tận dụng được mức lãi kép hằng năm của thị trường.
  • Không có đòn bẩy. Chứng chỉ quỹ ETF thường không được các công ty chứng khoán cung cấp margin để giao dịch, nên nhà đầu tư chỉ được sử dụng tiền mặt của mình đầu tư.

Đầu tư vào quỹ ETF như thế nào?

Thông thường các quỹ ETF được niêm yết và giao dịch trên sàn, nên nhà đầu tư cá nhân có thể tiếp cận giao dịch chứng chỉ quỹ ETF như một cổ phiếu thông thường, tức nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua chứng chỉ ETF thông qua phần mềm giao dịch chứng khoán của các công ty chứng khoán thành viên.

Cách đầu tư vào quỹ ETF như thế nào?

Các quỹ ETF cổ phiếu ở Việt Nam, quỹ nào tốt nên đầu tư?

Mã ETFNgày thành lậpCông ty quản lý quỹMô phỏng chỉ sốWebside
E1VFVN3006/10/20214Công ty cổ phần quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam – VFMVN30https://dragoncapital.com.vn/
FUEMAV3008/12/2020Tập đoàn tài chính Mirae AssetVN30http://fundmanagement-miraeasset.com.vn/
FUESSV3012/08/2020Công ty cổ phần chứng khoán SSIVN30https://www.ssi.com.vn/
FUESSV5010/12/2014Công ty cổ phần chứng khoán SSIVNX50https://www.ssi.com.vn/
FUEVN10016/06/2020Công ty quản lý quỹ Vina capitalVN100https://wm.vinacapital.com/
FUESSVFL24/02/2020Công ty cổ phần chứng khoán SSIVNFIN Leadhttps://www.ssi.com.vn/
FUEVFVND22/04/2020Công ty cổ phần quản lý quỹ đầu tư Việt Nam – VFMVN Diamondhttps://dragoncapital.com.vn/

Để “chọn mặt gửi vàng” với ETF, có bốn yếu tố chủ đạo: Danh tiếng của tổ chức phát hành, nhu cầu của nhà đầu tư, chi phí, và chứng chỉ quỹ ETF phải được giao dịch trên thị trường niêm yết với thanh khoản càng cao càng tốt.

Về danh tiếng của tổ chức phát hành, ở đây là các công ty quản lý quỹ đầu tư, đó phải những công ty có quy mô lớn, có tên tuổi. Công ty nào có lịch sử càng lâu đời thì thị phần đầu tư càng lớn, quản lý tổng đầu tư tàì sản càng lớn. Ở thị trường Việt Nam hiện nay, những công ty phát hành chứng chỉ ETF có thể có quy mô quản lý tổng tài sản lên tới trên 400-500 triệu USD, thậm chí là tỷ USD.

Về nhu cầu của nhà đầu tư, nhà đầu tư nào muốn an toàn vốn thì nên lựa chọn các ETF có thiên hướng dựa trên những chỉ số chung như VN30 chẳng hạn. Còn những nhà đầu tư nào mà mạo hiểm hơn, đặt nhiều kỳ vọng vào thị trường hơn thì có thể lựa chọn những ETF theo chỉ số ngành.

Liên quan đến chi phí, hiện phí mặt bằng chung của ETF khá thấp, phí quản lý hàng năm phù hợp vào khoảng 0,6-0,8%.

Và cuối cùng, nhà đầu tư nên quan sát những chứng chỉ quỹ ETF phải được giao dịch trên thị trường niêm yết như nhưng cổ phiếu, và thanh khoản càng cao càng tốt.

TAstock – Tổng hợp

Leave a Reply